Velden van veen, drassig, doordrenkt en doorweekt. Ongetemde weelde van mos, riet, kreupelhout en berken. Hoewel West-Friesland al ver voor de Romeinse tijd bewoning kende, waren deze mensen aan het begin van de Middeleeuwen vertrokken. Een groot begroeid veengebied bleef achter. Vanaf de negende eeuw kwamen er wederom pioniers om dit wilde landschap te beteugelen. Deze ontginning ving aan rond Medemblik. Het kostte enkele eeuwen voor de bewoning wijdverspreid was.

Vooral het stichten van onze dorpen liet enige tijd op zich wachten, het was hier namelijk relatief natter en veniger. Onze dorpen kregen daarom met Berkhout, Beets en Schardam al snel de toepasselijke naam de Veenhoop. Desondanks, omstreeks 1200 had ook hier de meeste woeste grond plaatsgemaakt voor gecultiveerde akkers en weides. De vrije natuur was tot slaaf gemaakt door de vrije West-Fries.

De ‘berk’ van Berkhout en de ‘woude’ van Scharwoude herinneren nog aan het oorspronkelijke landschap. De veengronden werden ontwaterd via verschillende stroompjes, zoals de Knie in het Beschoot. Wanneer veengrond droogvalt, oxideert het. Daardoor daalde de bodem geleidelijk tot onder zeeniveau. Dijken en molens verrezen, maar de bodem bleef nattig.

In de loop der eeuwen is het meeste veen verdwenen. De kleilaag die eronder lag is aan de oppervlakte gekomen. Er zijn enkele uitzonderingen waar het veen nog aanwezig is, zoals de Troonlanden aan de Beemsterringvaart. Ook onder enkele oude gebouwen is nog een laag veen te vinden, denk aan kerken en boerderijen. Daarom staan deze soms net ietsjes hoger dan hun omgeving.

In de loop der eeuwen is er dus veel veranderd. Wanneer u meer wilt weten van de geschiedenis van een dorp of buurtje, klik dan op de desbetreffende tegel.

Let op: we zijn nog druk bezig met het toevoegen van beeldmateriaal en het bijvoegen van onderschriften. U kunt hier dus geregeld iets nieuws ontdekken!